ห้องเรียนธรรมชาติ (Natural Classroom)
“ห้องเรียนธรรมชาติ” หมายถึง “ ป่าธรรมชาติ หรือพื้นที่ฟื้นฟูที่มีระบบนิเวศสมบูรณ์หรือกึ่งสมบูรณ์ มีต้นไม้จริง มีความหลากหลายทางธรรมชาติจริง อาจเป็นป่าดั้งเดิม หรือป่าฟื้นฟูจนเกิดมีระบบนิเวศ สาระสำคัญของห้องเรียนธรรมชาติ คือ มีความหลากหลายทางธรรมชาติ เช่น นกนานาชนิด พันธุ์ไม้นานาชนิด สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์หน้าดิน สัตว์ในดิน หรือสัตว์เรือนต้น (สัตว์ที่อยู่บนต้นไม้) ซึ่งเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่า ให้ได้ศึกษา ได้เรียนรู้ ได้ดู ได้เห็น ได้สัมผัส จนก่อให้เกิดความรู้ และประสบการณ์ตรง”
ความรู้ ที่เกิดจากการได้ค้นหาด้วยตนเอง ประสบการณ์ตรงที่เกิดจากการได้สัมผัส ด้วยตนเอง เป็นความรู้ และประสบการณ์ ที่ฝังลึกและเป็นฐานแห่งความรู้อื่น ๆ ที่จะเกิดขึ้นตามมา เป็นฐานแห่งจิตสำนึกที่ดี ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยความตื่นเต้น ผจญภัย และได้ลงมือทำ นี่คือ จุดสำคัญของการเรียนรู้ และจุดประกายจิตสำนึกที่แท้จริง
การบริหารจัดการห้องเรียนธรรมชาติ
ถ้ามีพื้นที่พอ ห้องเรียนธรรมชาติ จะแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ส่วนที่หนึ่ง คือ ระบบนิเวศที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ มนุษย์เข้าไปเกี่ยวข้องเพื่อการศึกษาและวิจัยเท่านั้น ส่วนที่สอง คือ ส่วนที่มีการบริหารจัดการเพื่อธรรมชาติศึกษาและให้บริการ ส่วนที่สองมีขั้นตอนในการบริหารจัดการดังนี้
- ขั้นต้น ต้องบริหารให้เกิดความสมบูรณ์ด้านความหลากหลายทางธรรมชาติ สัตว์ป่า พืชป่า ระบบนิเวศสมบูรณ์
- ขั้นที่สอง จัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ระยะสั้น 1-5 กิโลเมตร ระยะยาว 5-10 กิโลเมตร ลักษณะเส้นทางเป็นไปตามธรรมชาติ ไม่ตัดตรงจนเกินไป เน้นเดินเข้าหาพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพ ระบบนิเวศที่ดี เพื่อจัดทำเป็นสถานีศึกษาเป็นระยะ ๆ ( ในป่าผืนใหญ่ มักจะก่อสร้างหอสูง ที่เรียกว่า หอศึกษาเรือนยอดไว้ด้วย)
- ขั้นที่ สาม จัดทำสถานีศึกษาบนเส้นทางศึกษาธรรมชาติ และป้ายสื่อความหมายต่าง ๆ เพื่อจุดประกายความรู้ แก่ผู้ที่มาเยือน และเข้าเรียนในห้องเรียนธรรมชาติทั้งที่มีวิทยากร และเรียนด้วยตนเอง
- ขั้นที่ สี่ จัดทำหลักสูตรธรรมชาติศึกษา และสิ่งแวดล้อมศึกษา เปิดให้บริการแก่สาธารณชนทุกระดับอายุ (ในเงื่อนไขที่จำกัดจำนวนคน ไม่เกิน 60 คน/กลุ่ม ) เพื่อปลุกเร้าให้เกิดความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์ตรงในธรรมชาติ ซึ่งจะทำให้เห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
FEED มีทีมงานที่มีความรู้และประสบการณ์ รับบริหารจัดการและฟื้นฟูพื้นที่ ให้เป็นห้องเรียนธรรมชาติทั้งในพื้นที่เอกชนและพื้นที่สาธารณะ(ทั้งพื้นที่ป่า หรือ พื้นที่ฟื้นฟู) เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน